Hiện nay, trong khi nhiều nước trên thế giới đang chấp nhận đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường vì mục tiêu tăng trưởng kinh tế, thì Nhật Bản được biết đến là quốc gia hiện đại, văn minh, coi trọng BVMT vì sự nghiệp phát triển bền vững. Ngoài khung pháp lý rất đầy đủ, Nhật Bản có hẳn một hệ thống tư pháp thực thi luật môi trường được phân cấp rõ ràng từ Trung ương đến địa phương. Hoạt động BVMT được xem là trách nhiệm chung của toàn xã hội, từ Nhà nước tới các tổ chức dân sự, doanh nghiệp và người dân đều phải vào cuộc.
Quỹ Bảo vệ môi trường là gì?
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam và quỹ bảo vệ môi trường cấp tỉnh là tổ chức tài chính nhà nước, được thành lập ở trung ương, tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương để cho vay ưu đãi, nhận ký quỹ, hỗ trợ, tài trợ đóng góp tài chính đầu tư cho hoạt động bảo vệ môi trường (theo Điều 151 Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14)
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam (Vietnam Environment Protection Fund - VEPF) là Quỹ Bảo vệ môi trường quốc gia. Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam là tổ chức tài chính nhà nước trực thuộc quản lý của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam có tư cách pháp nhân, có vốn điều lệ, có con dấu và bảng cân đối kế toán riêng, Quỹ được mở tài khoản tại Kho bạc và các tổ chức tín dụng theo quy định pháp luật. Trụ sở chính của Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam đặt tại thành phố Hà Nội.
Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân thành lập quỹ bảo vệ môi trường.
Nguyên tắc hoạt động của Quỹ Bảo vệ môi trường
Nguyên tắc hoạt động của Quỹ Bảo vệ môi trường được quy định tại Điều 3 Quyết định 78/2014/QĐ-TTg. Cụ thể:
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam hoạt động không vì mục đích lợi nhuận nhưng phải bảo toàn vốn điều lệ và tự mình bù đắp các chi phí quản lý, Quỹ được miễn nộp thuế và các khoản nộp ngân sách đối với hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ môi trường;
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam chịu sự thanh tra, kiểm tra, kiểm toán về các hoạt động tài chính của Quỹ của cơ quan quản lý nhà nước;
Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam hoạt động công khai, minh bạch và bình đẳng.
Chức năng, nhiệm vụ của Quỹ Bảo vệ môi trường
Theo quy định tại Quyết định 78/2014/QĐ-TTg, Quỹ Bảo vệ môi trường có chức năng cho vay lãi suất ưu đãi, hỗ trợ, tài trợ lãi suất cho các chương trình, dự án và các hoạt động, nhiệm vụ bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu không nằm trong kế hoạch ngân sách trên phạm vi toàn quốc.
Quỹ Bảo vệ môi trường thực hiện nhiệm vụ sau:
- Tiếp nhận, quản lý và sử dụng nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, nguồn tài trợ, đóng góp, ủy thác của cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước hỗ trợ tài chính cho các hoạt động bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu trên toàn quốc;
- Cho vay vốn với lãi suất ưu đãi đối với dự án bảo vệ môi trường trên toàn quốc;
- Hỗ trợ lãi suất vay cho các dự án bảo vệ môi trường vay từ các tổ chức tín dụng;
- Tài trợ, đồng tài trợ các hoạt động bảo vệ môi trường; thực hiện các chương trình, kế hoạch, dự án nhiệm vụ theo Quyết định của Thủ tướng; hỗ trợ trao các giải thưởng về môi trường, các hình thức khen thưởng về bảo vệ môi trường; thực hiện các dự án, nhiệm vụ bảo vệ môi trường theo Điều lệ của Quỹ;
- Nhận ký quỹ phục hồi môi trường trong các hoạt động khai thác khoáng sản của các cá nhân, tổ chức;
- Nhận ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu với các cá nhân, tổ chức;
- Thực hiện một số chính sách, cơ chế tài chính đối với dự án đầu tư theo Cơ chế phát triển sạch (CDM):
Theo dõi, quản lý, thu lệ phí bán chứng chỉ giảm phát thải khí nhà kính được chứng nhận được Ban Chấp hành quốc tế về CDM cấp cho các dự án CDM tại Việt Nam;
Chi hỗ trợ các hoạt động phổ biến, tuyên truyền nâng cao nhận thức về dự án đầu tư theo Cơ chế phát triển sạch; xem xét, phê duyệt tài liệu dự án; quản lý và giám sát dự án;
Trợ giá cho sản phẩm dự án CDM.
- Hỗ trợ giá điện cho các dự án điện gió nối lưới điện;
- Hỗ trợ tài chính đối với hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu;
- Thẩm định, phê duyệt mức, thời gian, hình thức hỗ trợ tài chính đối với các dự án, nhiệm vụ bảo vệ môi trường sử dụng vốn hỗ trợ từ Quỹ;
- Trình Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét và quyết định các nội dung, hình thức hỗ trợ phát sinh trong quá trình hoạt động;
- Thực hiện các chương trình, dự án, đề án và nhiệm vụ khác do Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường giao.
Thẩm quyền thành lập Quỹ Bảo vệ môi trường
Thẩm quyền thành lập quỹ bảo vệ môi trường được quy định tại Khoản 2 Điều 151 như sau:
Thủ tướng là người có thẩm quyền quyết định việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam;
Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định việc thành lập, tổ chức và hoạt động các của quỹ bảo vệ môi trường cấp tỉnh;
Các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp thành lập quỹ bảo vệ môi trường và hoạt động theo quy định pháp luật.
Trên đây là thông tin liên quan đến
Nếu bạn còn có thắc mắc liên quan đến nội dung bài viết này vui lòng liên hệ đến tổng đài
để được chúng tôi tư vấn, hỗ trợ.
Trong xã hội Nhật Bản, người phụ nữ có vai trò rất quan trọng, do vậy, khi thiết kế chương trình phát triển cộng đồng, Chính phủ luôn chú trọng đến vai trò của người phụ nữ. Hiện nay ở Nhật Bản có khoảng 25.000 tổ chức phụ nữ hoạt động trong các lĩnh vực xã hội khác nhau có liên hệ chặt chẽ với Liên đoàn các tổ chức phụ nữ Nhật Bản. Vì vậy, sự tham gia của phụ nữ vào công tác BVMT mang đến sự thay đổi quan trọng trong việc thực hiện các quy định về BVMT trong cộng đồng và mỗi gia đình.
Phụ nữ Nhật Bản rất tiết kiệm và không xả rác nơi công cộng, công sở. Khi đi làm công sở, họ thường mang theo túi đựng rác sinh hoạt hàng ngày. Hết giờ làm việc, họ mang túi đựng giác đó ra đúng nơi quy định và việc làm này trở thành thói quen hàng ngày. Phụ nữ Nhật Bản chú ý đến việc phân loại rác sinh hoạt theo rác cháy và không cháy, rác kích thước lớn và rác tái tạo. Rác cháy bao gồm tất cả các thức ăn dư thừa khi ăn trưa ở nơi làm việc, giấy vụn... Rác không cháy bao gồm các đồ dùng bằng kim loại hỏng hóc, pin đã qua sử dụng, chai lọ thủy tinh, kim loại… Đối với các loại rác có kích thước lớn (kích thước mỗi bề khoảng hơn 60 cm) như máy điều hòa, ti vi, tủ lạnh, máy giặt, máy vi tính không sử dụng thì phải liên hệ với trung tâm xử lý rác kích thước lớn và mất phí xử lý. Việc phân loại và vứt rác đúng ngày, đúng nơi quy định là một trong những quy tắc sống của người phụ nữ Nhật Bản.
Phân loại rác đã trở thành thói quen của người dân Nhật Bản
Đặc biệt, họ không có thái độ e ngại khi sử dụng đồ cũ, hàng tái chế bởi ở đây có những cửa hàng chuyên thu mua đồ dùng có thể tái sử dụng. Sau khi trải qua quá trình tẩy rửa, chỉnh sửa, các vật dụng được phục hồi gần như mới và bày bán cho mọi người có nhu cầu. Vật dụng gia đình dạng này rẻ hơn, hấp dẫn nhiều phụ nữ lựa chọn mua về sử dụng trong gia đình. Thậm chí, khi hàng có ít, người mua nhiều, họ còn phải tổ chức bắt thăm lựa chọn khách hàng may mắn được sở hữu món đồ tái chế. Tâm lý không e ngại sử dụng đồ cũ của phụ nữ Nhật Bản sẽ giảm bớt lượng rác thải phải xử lý, đồng thời tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên, giảm chi phí cho các gia đình, nhà máy xử lý rác thải ở Nhật Bản.
Trong gia đình Nhật Bản, vai trò của người phụ nữ rất quan trọng, do đó người phụ nữ được khuyến khích tham gia những buổi tập huấn về chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và các thành viên khác trong gia đình bởi các tổ chức an sinh xã hội. Khi tham gia vào các khóa tập huấn kỹ năng chăm sóc, bảo vệ sức khỏe gia đình, phụ nữ có điều kiện tiếp cận với thông tin mới, đồng thời trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm để vận dụng trong cuộc sống gia đình. Do vậy, có rất nhiều chương trình BVMT, bảo vệ sức khỏe cho người dân của Chính phủ được phụ nữ Nhật Bản thực hiện thành công như Chương trình thúc đẩy mở rộng và khuyến khích việc sử dụng những sản phẩm thân thiện với môi trường. Ở Nhật Bản, nếu doanh nghiệp nào không quan tâm đến BVMT, sẽ bị người tiêu dùng tẩy chay và điều tất yếu các sản phẩm mà doanh nghiệp đó sản xuất sẽ tự bị đào thải khỏi thị trường. Bên cạnh đó, Chính phủ Nhật Bản đã phát động chiến dịch khuyến khích người dân đi ngủ sớm một giờ đồng hồ và cũng dậy sớm một giờ đồng hồ để giảm phát thải khí CO2 tại các hộ gia đình. Chương trình kêu gọi mọi người sử dụng ánh sáng mặt trời buổi sớm để nâng cao chất lượng cuộc sống bằng các hoạt động như chạy bộ, tập yoga và ăn một bữa ăn giàu dinh dưỡng... Những chương trình trên đều có sự tham gia vào cuộc tích cực của phụ nữ Nhật bởi họ là người chăm lo những bữa ăn, sức khỏe cho cả gia đình.
Kinh nghiệm ở Nhật Bản cho thấy, khi vai trò của người phụ nữ được khẳng định và đề cao trong cuộc sống thì trách nhiệm BVMT sẽ đi vào đời sống thực tiễn, tạo thành thói quen, tính cách của người Nhật Bản. Phụ nữ Nhật Bản và Việt Nam có nhiều điểm tương đồng của người phụ nữ Á Đông với các đức tính chăm chỉ, cẩn thận, chu đáo chăm lo cho gia đình. Những kinh nghiệm từ việc làm nhỏ nhưng hiệu quả cao ở phụ nữ Nhật Bản là những bài học giúp cho phụ nữ Việt Nam trong việc nâng cao ý thức phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, sử dụng tiết kiệm năng lượng và cả tâm lý sử dụng đồ cũ ngày một tốt hơn.
Nguồn: Tạp chí Môi trường, số 11/2013
