Trước khi tiếng Trung giản thể trở nên thông dụng như ngày nay thì tiếng Trung phồn thể được sử dụng phổ biến hơn bao giờ. Vậy bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể có gì khác với giản thể không? Trong bài viết này, Prep sẽ giải đáp cho bạn chi tiết nhé!
Học chữ phồn thể có khó không?
Bởi vì chữ phồn thể có nhiều nét phức tạp hơn chữ giản thể nên nhiều người băn khoăn học chữ phồn thể có khó không. Câu trả lời là không khó học bởi vì:
II. So sánh tiếng Trung phồn thể và giản thể
Tiếng Trung phồn thể và giản thể khác nhau như thế nào là điều mà rất nhiều người học tiếng Hán quan tâm. Chúng ta sẽ cùng so sánh để xem hai dạng chữ Hán này có điểm giống và khác nhau như thế nào nhé!
tiếng Trung phồn thể và giản thể
Điểm giống như giữa tiếng Trung phồn thể và giản thể đó là cách đọc, cách phát âm và cách viết vẫn tuân theo quy tắc chung của chữ Hán.
III. Bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể đầy đủ
Trong tiếng Trung giản thể sử dụng bảng chữ cái Pinyin (hay còn gọi là bính âm), được sử dụng để mô phỏng cách phát âm trong Hán ngữ. Tuy nhiên, bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể hay còn gọi là tiếng Đài Loan lại mô phỏng cách phát âm bằng cách sử dụng hệ thống phiên âm Zhuyin (hay còn gọi là chú âm Bopomofo).
Zhuyin hay còn gọi là chú âm phù hiệu - 注音符號 (zhùyīn fúhào) và Bopomofo, là loại chữ viết dùng để ký hiệu cách phát âm các chữ Hán trong tiếng Quan Thoại. Bảng chữ cái tiếng Trung tiếng Trung phồn thể Zhuyin gồm có 37 ký tự và 4 dấu thanh, hoàn toàn có thể ký hiệu được cho toàn bộ các âm Quan thoại của chữ Hán.
Chú âm phù hiệu đã từng được sử dụng rộng rãi ở Trung Quốc đại lục bởi chính phủ Bắc Dương vào những năm 1910. Sau đó, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế đã thay thế bằng hệ thống Bính âm hán ngữ. Mặc dù vậy, cho đến bây giờ, chú âm phù hiệu vẫn được sử dụng chính thức tại Đài Loan, Hồng Kông và Ma Cao. Chú âm phù hiệu Zhuyin cũng được coi là bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể tượng thanh do chính người Trung Quốc sáng tạo nên để biểu âm cho tiếng Quan thoại.
Như đã nói, bảng chú âm phù hiệu Zhuyin (bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể) gồm có 37 ký tự và 4 dấu thanh. Zhuyin cũng bao gồm đầy đủ vận mẫu - thanh mẫu - thanh điệu, cụ thể:
Khi học bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể Zhuyin thì bạn cần lưu ý học cẩn thận vận mẫu và nhất định không được sơ sài phần này. Cách đọc vận mẫu (nguyên âm) như sau:
Hệ thống bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể - Zhuyin
Học đầy đủ 214 bộ thủ tiếng Hán
Trong tiếng Trung gồm có 214 bộ thủ. Dù bạn học chữ giản thể hay phồn thể thì nên nắm vững các bộ thủ. Nó giúp ích cho việc ghi nhớ mặt chữ tượng hình hiệu quả. Vì Đài Loan và một số khu vực khác sử dụng chữ phồn thể nên cần cố gắng học tốt 214 bộ thủ tiếng Hán để nắm vững các từ vựng cơ bản (khoảng 1500 từ). Đối với người học chữ giản thể thì chỉ cần nắm được khoảng 50 bộ thủ thường dùng.
Học bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể qua chiết tự chữ Hán
Tuy nhiên, khi bạn học đồng thời cả hai bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể và giản thể thì việc ghi nhớ hết 214 bộ thủ tiếng Hán thì việc học chữ giản thể trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Khi đã ghi nhớ hết các bộ thủ tiếng Trung thì bạn có thể áp dụng phương pháp chiết tự để học từ vựng chữ Hán và ghi nhớ lâu hơn. Ví dụ:
➡ Ba từ trên đều có bộ Thủy ( 氵) phía trước, đều có nghĩa liên quan đến nước.
➡ Khi ghép 2 chữ này lại, bạn có từ 时区, từ đó mang nghĩa là múi giờ.
Phát âm là kiến thức mà cần phải nắm vững khi học bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể và giản thể. Học phát âm cần có sự chuẩn chỉnh ngay từ đầu. Đặc biệt tiếng Đài Loan chủ yếu sử dụng âm vòm họng nên bạn cần luyện tập thêm kỹ năng tập nín thở trước khi phát âm.
Bạn có thể tải app học phát âm bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể và giản thể để có thể học đồng thời ở mọi lúc mọi nơi. Một số app mà bạn có thể tham khảo như Duolingo, Bopomofo - bảng chữ cái, DangDai Chinese, ChineseSkill,HelloChinese,... Những app tiếng Trung này tích hợp cả hai tính năng học tiếng Trung phồn thể và Giản thể nên cực kỳ phù hợp cho những bạn học và nghiên cứu đồng thời cả hai.
Có lợi thế hơn nếu sau này bạn muốn trau dồi thêm cả bộ chữ Hán giản thể
Học tiếng Trung bằng dạng giản thể thì có thể bạn sẽ mất ít thời gian hơn để làm quen bởi tính chất đơn giản hơn của bộ chữ này. Nhưng ý nghĩa sâu sắc của chữ Hán hầu hết đều nằm ở bộ chữ Hán phồn thể. Vì vậy, bồi dưỡng tiếng Trung phồn thể có thể giúp bạn rút ngắn thời gian hơn khi sau này bản thân muốn thành thạo cả chữ Hán phồn và Giản thể.
Sau khi du học, thì bất kể là bạn ở lại Đài Loan hay quay về Việt Nam. Cơ hội việc làm cũng sẽ rộng mở hơn nếu bạn thành thạo tiếng Trung. Hiện nay các công ty Đài Loan đang đầu tư vào Việt Nam ngày càng nhiều. Vì thế nhu cầu tìm kiếm nhân lực biết tiếng Trung cũng tăng cao. Ở Đài Loan, nếu bạn tự tin sử dụng tiếng Trung phồn thể sẽ là lợi thế lớn trong mắt các nhà tuyển dụng.
Văn hóa Trung Hoa là một trong những nền văn hóa có lịch sử lâu đời và phức tạp nhất trên thế giới. Nền văn hóa này cũng có một sức ảnh hưởng đối với văn hóa của dân tộc ta. Nếu bạn muốn tìm hiểu văn hóa Trung Hoa thì bạn nên học tiếng Trung phồn thể. Bởi vì khả năng bảo tồn những ý nghĩa, những đạo lí sâu sắc từ người xưa để lại của bộ chữ Hán phồn thể đầy đủ hơn giản thể.
Nên học tiếng Trung phồn thể hay giản thể?
Đối với những người học tiếng Trung để du học, làm việc tại Trung Quốc hay làm việc tại các công ty Trung Quốc ở Việt Nam thì nên học chữ Trung giản thế. Lý do là bởi hiện nay chữ giản thể là chữ chính thức được sử dụng phổ biến tại Trung Quốc. Thêm vào đó, chữ giản thể đã được lược bỏ đi các nét nên dễ học, dễ nhớ và có nhiều tài liệu, giáo án giảng dạy dễ tìm kiếm tại trên thị trường.
Tiếng Trung giản thể và phồn thể có sự khác biệt về số nét
Tuy nhiên, nếu như bạn muốn đi Đài Loan, Ma Cao hay Hồng Kông để học tập, làm việc hay sinh sống thì cần phải học chữ phồn thể ngay từ đầu. Bởi vì những khu vực này sử dụng tiếng Trung giản thể là chữ cái chính thức.
Hướng dẫn cách viết bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể
Để có thể viết được bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể thì người dân Phúc Kiến - Đài Loan đã áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Có người sử dụng bảng chữ cái Latinh, có người sử dụng ký tự Trung Quốc, có người sử dụng Kana Nhật Bản, có người sử dụng ký hiệu chú âm Zhuyin và một số khác lại sử dụng hỗn hợp các chữ viết khác nhau. Sau đây là một số cách viết bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể:
Hệ thống phiên âm DT còn có tên gọi khác là Daī-ghî tōng-iōng pīng-im (臺 語 通用 拼音), sử dụng bảng chữ cái Latinh để viết tiếng Đài Loan. Hệ này này dựa trên Tongyong Pinyin (通用 拼音), là bản La-tinh hóa chính thức của tiếng Quan Thoại ở Đài Loan từ năm 2002 đến năm 2008.
Hệ thống La-tinh hóa tiếng Đài Loan (台灣 閩南 語 羅馬 字 拼音 方案 / Tâi-ôan Lô-má-jī Peng-im Hong-àn), hay còn được gọi là Tâi-lô, là một trong hệ thống phiên âm của tiếng Trung phồn thể (bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể). Nó xuất phát từ Pe̍h-ōe-jī và được phát hành chính thức từ năm 2006 bởi Bộ Giáo dục Đài Loan.
Một phiên bản về cách viết bảng chữ cái tiếng Trung phồn thể đó là bopomofo hoặc zhuyin fuhao (注音 符號). Bảng phiên âm này được sử dụng khá nhiều ở Đài Loan để chú thích về cách phát âm của các ký tự trong tiếng Đài Loan và viết các từ Đài Loan không có ký tự nào.
Modern Literal Taiwan (MLT) là cách viết chính tả dựa vào hệ thống tiếng Latinh cho tiếng Trung phồn thể. Cách viết này kế thừa từ hệ thống chính tả hiện đại của Đài Loan (TMSS). MLT có quy tắc đặc biệt đó là chỉ sử dụng các chữ cái Latinh tiêu chuẩn mà không có bất cứ dấu phụ nào và chỉ ra các âm kèm chính tả.
